ምንነት እና ባህርይ የአስተዳደር መ/ቤቶች ከመደበኛው የማስፈጸም ስልጣናቸው በተጨማሪ በህግ አውጭው በሚሰጣቸው ውክልና መሰረት አስተዳደራዊ መመሪያ የማውጣት ስልጣን አላቸው፡፡ የሚኒስትሮች ም/ቤት እንዲሁ ከተወካዮች ም/ቤት በሚሰጠው የውክልና ስልጣን ደንቦችን ይደነግጋል፡፡ ብቁና ውጤታማ አስተዳደር እንዲሰፍን የአስተዳደር መ/ቤቶች በህግ የተሰጣቸውን ስልጣን፣ ተግባርና ግዴታ በተጨባጭ ማሳካት ይጠበቅባቸዋል፡፡ ስኬት እንዲኖር ደግሞ የማስፈፀም ስልጣን ብቻውን አይበቃም፡፡ ጠቅለል ያለ ይዘት ያላቸው በፓርላማ … Continue reading
ሶስተኛ ወገን ተከሳሽ—የሰበር ችሎት የህግ ትርጉም ከተከሳሽ ጋር ኃላፊነት ሊወስድ ወይም ሊካፈል የሚችል ሦስተኛ ወገን በተከሳሽ ጠያቂነት በፍርድ ቤት ትዕዛዝ ወደ ክርክሩ የሚገባ ተከራካሪ በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ 43/1/ “…ሌላ ሦስተኛ ወገን ከእኔ ጋር ድርሻ ካሣውን መክፈል አለበት…” በሚል ይቀመጥ እንጂ ከዚህ የሕግ አነጋገር ድርሻ ካሣውን የሚለውን ሐረግ ካየነው ትርጉም የሚሰጥ መስሎ አይታይም፡፡ ለምን ቢባል ድርሻ እና ካሣ የተለያዩ … Continue reading
Taken from: Judgment Writing Teaching Material Prepared by: Misker Getahun & Tafese Yirga Prepared under the Sponsorship of the Justice and Legal System Research Institute 2009 THE HISTORY AND TRADITION OF JUDGMENT AND JUDGMENT WRITING IN ETHIOPIA For the prime reason that there is no adequate source material to deal with the entire history and … Continue reading
ዳግም ዳኝነት—የሰበር ችሎት የህግ ትርጉም የመጨረሻ ውሳኔ ወይም ትዕዛዝ ከተሰጠ በኋላ ውሳኔው ወይም ትዕዛዙ ሐሰተኛ ማስረጃን መሰረት በማድረግ መሰጠቱ ሲረጋገጥ ጉዳዩ በድጋሚ /እንደገና/ የሚታይበት ስርዓት በፍ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ 6(2) ይግባኝ ሊቀርብበት የሚችል የመጨረሻ ውሳኔ ወይም ትዕዛዝ ከተሰጠ በኋላ ውሳኔው ወይም ትዕዛዙ የተሰጠው በሃሰት ተዘጋጅቶ የቀረበ ሰነድን፣ ሃሰተኛ የምስክርነት ቃልን፣ ወይም መደለያን ወይም ወንጀል ጠቅሶ የሆነ ተግባርን መሰረት አድርጎ … Continue reading
chilot.me ብሎግን ከመጀመሬ በፊት ‘በላልበልሃ’ የተባለ ብሎግ ላይ የተለያዩ አዝናኝና አስተማሪ የህግ ጽሑፎች ሳወጣ እንደነበር የድረ ገፁ ጎብኚዎች የምታስታውሱት ነው፡፡ ‘በላልበልሃ’ ከተዘጋ ጥቂት ዓመታት አልፈውታል፡፡ ሆኖም በዛ ላይ ሲወጡ የነበሩ አዝናኝና አስተማሪ ጽሑፎች በተለይም የችሎት ገጠመኞችና ቀልዶች፣ አስገራሚ ክሶችና ፍርዶች፣ የጠበቃ ቀልዶች፣ ህግ ነክ ጥቅሶች፣ አስገራሚ ህጎች እና ሌሎችም አዳዲስ ተጨማሪ ጽሑፎች ታክሎባቸው ‘ህግ ቀልድና … Continue reading
የመቃወም አቤቱታ —የሰበር ችሎት የህግ ትርጉም 1. ፍርድ መቃወም ተካፋይ ባልሆነበት ክርክር የተሰጠው ውሳኔ መብቴን ይነካል በማለት አስቀድሞ ለአንድ ወገን የተሰጠውን ውሳኔ ለማሰረዝ በመቃወም አመልካች የሚቀርብ አቤቱታ የመቃወም አቤቱታ ሲቀርብ ክርክሩ የሚካሄደው በመቃወም አመልካች እና አስቀድሞ በተሰጠው ውሳኔ ተጠቃሚ በሆነው የመቃወም ተጠሪ በሚባለው ወገን መካከል ሲሆን የዚህ ዓይነቱ ክርክር የሚቀርብበት እና የሚመራበት ስርዓት እንዲሁም የዚህ … Continue reading
የሰበር ውሳኔዎች ግጭት የፌደራል ጠቅላይ ፍርድ ቤት ከአምስት ያላነሱ ዳኞች በተሰየሙበት የሰበር ችሎት የሚሰጥ የህግ ትርጉም ለበታች የክልልና የፌደራል ፍርድ ቤቶች አስገዳጅነት እንዲኖረው አስገዳጅ ህግ ከወጣ (አዋጅ ቁጥር 454/1997) ከአስር ዓመት ዓመት በላይ አልፎታል፡፡ በእነዚህ ሁሉ ዓመታት ውስጥ ህጉና አፈጻጸሙ ለፍትህ ስርዓቱ ያበረከተው አዎንታዊ አስተዋጽኦ እና ያስከተለው ችግር በተመለከተ የዳሰሳና የክለሳ ጥናት ተደርጎ ውጤቱ ይፋ … Continue reading
Source: Refugee Law Teaching Material Developed by: Gizachew Admassu Sponsored by the Justice and Legal System Research Institute 2009 General Observations on Ethiopian Refugee Proclamation No. 409-2004 (a) Definition of Refugees The 2004 proclamation incorporated refugee definition from both the 1951 Convention and the 1969 African refuge convention verbatim. Article 4 of the proclamation adopted … Continue reading
የአስተዳደር ህግ ንድፈ ሃሳባዊ አቅጣጫዎች በአንድ ህብረተሰብ ውስጥ የህግ ሚና ውስብስብ ነው፡፡ የአስተዳደር ህግ በመንግስት አስተዳደር ስራ ወይም በአስተዳደራዊ ሂደት ውስጥ ሊኖረው የሚችለው አዎንታዊና አሉታዊ ተጽዕኖ እና ውጤት ተግባራዊ የሆነ ጥናትና ትንተና የሚያስፈልገው ጉዳይ ነው፡፡ ከተግባራዊ መመዘኛው በተጨማሪ ዓይነተኛ ሚናና ተግባሩን በተመለከተ የሚቀረጽበት ማዕዘን ወይም እይታ በተለያዩ ወገኖች የተለያየ አቋም ተይዞበት ይገኛል፡፡ ብዙዎቹ እንደሚስማሙበት ግን … Continue reading
ውክልና ተወካይ የሆነ ሰው ወካዩ ለሆነው ሌላ ሰው እንደራሴ ሆኖ አንድ ወይም ብዙ ህጋዊ ስራዎች በወካዩ ስም ለማከናወን የሚገባበት ውል አንድ ተወካይ የውክልና ስራ በሚፈጽምበት ጊዜ የወካዩን ህጋዊ ሁኔታዎችን የመለወጥ ስልጣን ተሰጥቶታል፡፡ ይህም በመሆኑ ተወካዩ ለወካዩ ፍጹም ታማኝ የመሆን እና የወካዩን ጥቅም ሙሉ ለሙሉ የማስጠበቅ ግዴታ ተጥሎበታል፡፡ ስለሆነም ተወካዩ ስራውን በሚያከናውንበት ጊዜ ቅድሚያ ሊሰጥ የሚገባው … Continue reading
